της Τίνας Κωνσταντάτου∼«…με όλη μου την αγάπη και με την ευχή να μην νοιώσεις ποτέ τον πόνο της θλίψης», έλεγε η αφιέρωση της Βένης Παπαδημητρίου στο αντίτυπο του βιβλίου της, «Το Εκκρεμές του Νου, Ζώντας με Διπολική Διαταραχή», ο τόσο εύστοχος τίτλος του. Εκδόσεις Άλλωστε, ο θαρραλέος και διορατικός εκδότης του.
Η Μανιοκατάθλιψη μέσα από το προσωπικό ημερολόγιο-βίωμα, μέσα από ολόκληρη την σκληρή και πονεμένη ζωή της Βένης.
Σπουδαίο το εγχείρημα, δύσκολο, επίπονο, γεμάτο τόλμη, εξαιρετικό το αποτέλεσμα.
Βλέπετε, διάφορες ειδικότητες ανέκαθεν παρουσιάζουν, μιλούν, αναλύουν, σχολιάζουν, ακόμα και κρίνουν, τα πάντα. Το εκάστοτε «πρόβλημα».
Στον τομέα της ψυχικής υγείας έχουμε ψυχολόγους, ψυχοθεραπευτές, «ψυχολόγους», «ψυχοθεραπευτές» -και λοιπούς σε εισαγωγικά-, έχουμε ψυχίατρους, ψυχαναλυτές, δημόσια υγεία, ιδιωτική περίθαλψη, έχουμε και το Facebook, το σόι, τους έχουμε όλους μαζί να επιχειρηματολογούν, συμφωνούν, διαφωνούν, συγγράφουν, δημοσιεύουν, συμμετέχουν σε συζητήσεις, ημερίδες, συνέδρια, συνταγογραφούν. Κάποιοι εξ αυτών με πραγματικό ενδιαφέρον, κατάρτιση και προσωπική δέσμευση. Και πολλοί εξ αυτών κουνώντας μας το δάχτυλο με το ύφος της μοναδικής αυθεντίας ή του γκουρού της γειτονιάς μας.
Γιατί καθείς στο είδος του και ο κάθε αυτόκλητος γκουρού στο δικό του. Ή ο κάθε αμολημένος και χωρίς καμιά αξιολόγηση εφιάλτης του όποιου κατακαημένου πέσει στα χέρια του. Σε όλους τους τομείς κι όπου πονεί και σφάζει τον καθένα από εμάς, ολούθε.
Στην συγκεκριμένη περίπτωση της μανιοκατάθλιψης, πχ, στο δημόσιο ή ιδιωτικό νοσοκομείο, με ή χωρίς φακελάκι ή απόδειξη.
Και στο μεταξύ κάποιοι πονούν. Ακροβατούν ανάμεσα στη ζωή και το θάνατο, μερικές φορές έχοντας το στίγμα του «τρελού» και προσπαθώντας να πείσουν πως δεν είναι ελέφαντες. Κινούνται μέσα σε μια κοινωνία που όλο και περισσότεριο δηλώνει υπέρμαχος και υπερασπιστής της διαφορετικότητας, μα επί της ουσίας δεν γνωρίζει και δεν ενδιαφέρεται καν να μάθει την …κανονικότητα.
Μια κοινωνία που όλο και περισσότερο φοβάται, μένει μακριά, παραποιεί και δαιμονοποιεί ό,τι δεν κατανοεί, ό,τι δεν την εξυπηρετεί και δεν είναι της επικαιρότητας της ημέρας ή της εποχής. Που αγνοεί ή αδιαφορεί για την πρόληψη. Που αναζητά άμεσα κι αβίαστα αποτελέσματα και λύσεις για χρονίζουσες καταστάσεις. Που σιχαίνεται ή στέκεται αμήχανη μπροστά στην αδυναμία και τον πόνο ξορκίζοντάς τον με την απάθεια, την αδιαφορία, την εμπάθεια, την άρνηση ή ακόμα και την εκδίκηση.
Ή, π.χ., αποκαλώντας την αναπηρία μη αναπηρία ή ικανότητα, ακόμα και χάρισμα.
Εξακολουθούν όμως πάντα να υπάρχουν οι άνθρωποι που στέκονται με το κεφάλι ψηλά μπροστά και ανάμεσα στα άλλα δεν παύουν να εύχονται με ενδιαφέρον και αγάπη που δεν τους ζήτησε κανείς «να μην νοιώσεις ποτέ τον πόνο της θλίψης».
Συνήθως όποιος δίνει πραγματικά, το κάνει πριν του ζητηθεί. Ίσως γιατί έχει από τα πριν καταλάβει τι σημαίνει να μην έχεις. Το ό,τι.
Ας σκεφτούμε για άλλη μια φορά –όχι πως το κάνουμε πολύ συχνά- το πόσο μεγαλύτερη αξία θα έπρεπε να δίνουμε στις λέξεις. Στις έννοιες. Στην ενημέρωση. Στην πρόνοια. Στην αγάπη. Στη δέσμευση. Στην κατανόηση. Στην ανθρωπιά.
Τα έχουμε καταξεσκίσει τα παραπάνω και ζητώ συγγνώμη για την χρήση αυτού του όχι και τόσο επιστημονικού όρου. Η αλήθεια είναι, όμως, πως τα όσα συμβαίνουν μέσα και γύρω από αυτούς τους ανθρώπους θα ήταν άξια πολύ βαρύτερων χαρακτηρισμών.
Τελικά, στην εποχή των «έξυπνων» συσκευών θα ήταν πολύ χρήσιμο να υπήρχε και μια εφαρμογή (app) που να μας έδειχνε με σιγουριά ποιος δεν είναι πραγματικά «στα καλά του».